Winterverwarming perikelen

Spreek voor zich

Op de valreep van de winter kwam er toch nog een week met temperaturen ver onder de -10 C en een gure koude noordoosten wind. Reden genoeg om toch maar een kort weekje in het Gasthaus te bivakkeren om de het huis warm te houden zodat de wandverwarming niet bevriest.  U hoort het goed, ik moet hier heen om de verwarming op gang te houden om erger te voorkomen. En die biomeiler dan ? Of die zonnecollector ? Infraroodpanelen waren er toch ? Of de elektrische backup ?  Ik zal het uitleggen en gelijk mijn verwarmingsplan voor 2018 uit de doeken doen.

De tweede biomeiler deed aanvankelijk zijn best maar meer dan 32-35C heb ik helaas nooit uit deze biomeiler kunnen halen. Volgens mijn collega's waren de snippers te grof en daardoor werd hij nooit echt heet. Dus zolang het nog niet echt vroor en ook steeds weer ging dooien kon ik best wel wat warmte uit de biomeiler halen. Ik deed dit vooral 's nachts en hield daarmee de temperatuur in de verwarmingsbuizen nog net op een graad of 10. In ieder gevel vorstvrij maar niet lekker warm.

Nu echter de temperaturen in Stunzel de laatste weken helemaal niet meer boven de nul komen en het 's nacht ergens tussen de -10C en -17C is, hebben we niks meer aan de biomeiler. De binnenkomende temperatuur is slechts 25C en na een half uur warmte aftappen stort het volledig in en duurt het weer uren voor je weer warmte kan aftappen.

Extra warmtebronnen zijn dus noodzakelijk. Daarvoor had ik nog een zonnecollector laten installeren in de zomer, die echter nu nog steeds niet werkend is. De plaatselijke loodgieter zou maandag al komen, maar kwam niet, dinsdag kwam die nadat de zon weg was en nu beloofd ie woensdag te komen. We wachten het maar af.

In de keuken hebben we infrarood platen die ik bedienen wilde via een WifiStopcontact a 29 Euro van de Hagebau, echter het ding werkte twee dagen en ging toen een eigen leven leiden met als gevolg dat ik de IR platen niet meer op afstand aan/uit kan zetten.  De IR platen zelf werken echter uitstekend, daar gaan er meer van komen.

In de rest van het huis zit wandverwaming die ik op afstand (als backup) elektrisch kan opwarmen, kost een vermogen zeker bij dit soort lage temperaturen. Ik schat dat het iets van 60 euro per dag kost, dus dat tikt lekker aan.

Om enigszins de kosten in de hand te houden zijn we hier maar heen gegaan en stoken het houtvuur (gekoppeld aan wandverwarming) nog maar eens lekker op. Het is beslist geen vakantie hier dus, ben gewoon aan het werk zelf en lekker wandelen is er ook niet bij want veel te koud met die wind.  De meeste kou komt overigens binnen als tocht via de ramen op het noorden en oosten waar de gure koude Sibirische wind al dagen op staat te blazen. Daar moet dus duidelijk iets gaan gebeuren, want dit is echt te gek. Momenteel hebben we de kieren dicht gestopt met doeken en de gordijnen dicht, dat scheelt al wel een stuk.

9m diepe put, welke bij -14C nog 8C water heeft

Plan voor 2018:

• zonnecollector werkend krijgen
• tochtwering bij ramen en deuren
• dubbelglas of voorzetramen
• warmtepomp installeren, vanmorgen even nagemeten en onze put heeft bij -14 buiten temperatuur een water temperatuur van 8 C en is niet bevroren. Wellicht is een water/water warmtepomp een mogelijkheid. 9 maart spreek ik een deskundige.
• Zonnepanelen om de stroomkosten te drukken, 5000 Wp toch zeker nodig
• Tempierungs wandverwarmingssysteem afmaken in keuken en gang beneden
• eerder en meer brandhout bestellen, we gaan het niet redden met 10m3 deze winter

Komt er nog een derde biomeiler in de herfst? Voorlopig denk ik van niet, ik wil eerst de tocht te lijf en een basis hebben met een warmtepomp. Wellicht dat we later de warmtepomp weer kunnen ondersteunen met plug&play biomeilers.

Biomeiler na twee jaar levert nog steeds warmte maar niet genoeg voor Siberische kou

Grote verwarmingsinstallatie verbeteringen, met kleine domper

Biomeiler, 10 maand

Nu het weer september is moeten we op 600 meter  N.N. weer aan de winter gaan denken, want binnen zes weken kan er in principe weer een pak sneeuw liggen. Bijna niet voor te stellen na afgelopen warme dagen, maar in Stünzel kan de winter altijd hard en lang toeslaan, al hopen we natuurlijk eerst op een lang en warm najaar.

De voorbereidingen op de horror winter zijn echter al in volle gang, zo hebben we in het voorjaar door de plaatselijke loodgieter een platenwisselaar in de terugloop van de verwarming geplaatst. Afgelopen weken is de biomeiler hierop aangesloten met als doel dat de biomeiler warmte direct het huis in gaat en niet eerst wordt gebufferd.  Op internet had ik goedkoop een pompunit gevonden en deze heeft Bert zeer professioneel aangesloten inclusief kortsluit-circuit.  De bedoeling daar van is dat we alleen warm (>35C) biomeiler water het huis insturen, kouder water (bv. uit de lange aanvoerleiding) wordt teruggestuurd naar de biomeiler om eerst verder opgewarmd te worden.

Zon maar geen warmte

De tweede verbetering is de zonnecollector, die er in de winter voor moet gaan zorgen dat het buffervat zo warm mogelijk blijft. Afgelopen winters hebben we gemerkt dat het vat tot soms 5 graden afkoelt, wat dan weer heel veel tijd (en hout) kost om warm te stoken. De zonnecollector hebben we ooit gewonnen met een fotowedstrijd en stond al een paar jaar werkloos in de schuur, zonde. Luuk heeft een mooi frame gelast en Bert heeft alles aangesloten. De plaatselijke loodgieter heeft geholpen door ons dozen vol benodigde koppelingen, adviezen, het vullen met glycol en specialistisch gereedschap te leveren.  Hoewel de man een chaoot is in het nakomen van afspraken is hij een kampioen in behulpzaamheid. Het kan alleen zijn dat je om 18:00 afspreekt en dat hij dan pas de volgende dag komt, of je spreekt af om 13:30 en komt dan on 08:45 aanrijden. Of helemaal niet, of ongevraagd wel, ik weet nu hoe hij is, ik kan er mee leven.

Biomeiler pomp met kortsluit-
circuit en nieuwe pomp

De biomeiler gaat inmiddels zijn tweede winter in en is nog steeds heel heet. Als je er bovenop staat en je hand in de snippers steekt loop je bijna brandwonden op, op slechts 15 cm diepte. Het water dat we er uit pompen is tussen de 35 en 45 C en gaat nu dus rechtstreeks het wandverwarmings / tempierungssysteem in. Dat is dus veel hoger dan toen het nog via de buffer ging, toen kwamen vaak niet hoger dan 25C omdat de buffer zelf verder te koud was.  Wel nog even een kleine domper gehad, want de goedkope pompunit bleek duurkoop omdat na een week draaien de pomp het begeven heeft. Gelukkig had de loodgieter nog een reserve exemplaar liggen. De biomeiler draait nu dus goed en het enige wat nu nog ontbreekt is een elektronische regeling om de kortsluitklep optimaal te regelen, we werken er aan.

Collector closeup

Zaterdag de zonnecollector (Paradigma CPC 14 star azzurro) vastgezet met hulp van John uit de Wogmeer die samen met Maud op bezoek was. Hij had een hele handige schroeven draaier die om een hoek kan werken, zodat we op de achterkant twee  RVS plaatjes konden schroeven om de collector stormvast te borgen.

Wat helaas niet goed werkt is de zonnecollector, alles is goed aangesloten, er is geen lekkage, de druk is goed, de boel is ontlucht, de pomp draait maar er komt geen warmte uit, flinke domper. Het is een volkomen raadsel, ook de loodgieter heeft dus geen idee hoe dit kan, maar het probleem moet wel haast in de collector liggen. De collectorbuizen zijn wel draaibaar, maar ik kan niet ontdekken of dat er wat mee te maken hoeft. Tips zijn welkom.

Het verwarmingssysteem ziet er onderhand imposant uit met vier pompen en een buffervat. Hopelijk fixen we de collector nog en lukt het nog voor de winter een automatische regeling te plaatsen.

Vlnr: houtkachelpomp, zonnecollectorpomp, boven huisverwarmingpomp, onder biomeilerpomp

Het complete schema 31 aug 2017

Kamers 1 en 2 gaan zelfstandig verder

De kamers 1 en 2 gaan zelfstandig verder als los staand appartement met eigen toilet, douche en keuken. We zijn er al sinds begin januari mee bezig en afgelopen week  is er weer een mijlpaal bereikt, het water in de keukenunit is aangesloten: warm en koud stromend water! Diverse andere weekends ben ik er met Bert druk bezig geweest maar heb niet altijd de vorderingen in deze blog bijgehouden, het is weer tijd voor een update.

Mario Brothers

We zijn begonnen met het leegruimen van de kamers 1 en 2 en alle spullen uit deze kamers vullen nu dus kamer 4 en 6, welke hierdoor dus momenteel onbruikbaar zijn. Samen met kamer 1 en 2 dus vier kamers van de negen slaapkamers die voorlopig niet meer gebruikt kunnen worden zolang de werkzaamheden duren.  Na het leegruimen hebben we de sleuven geslepen met onze zelfontwikkelde tempierungs-sleuven-slijpmachine. Daarna hebben we in twee weekends koperen tempierungsleidingen in de buitenmuren gelegd en aangesloten op het verwarmingssysteem.

Na de verwarming hebben we het elektra aangelegd, wederom sleuven hakken en contactdozen in de muren plaatsen. Daarna stroomkabels getrokken in kamer 1 welke nu kunnen worden aangesloten in de meterkast zodra het stucwerk af is.

Keukentje plus badkamer, nu nog een wandje er om heen

Afvoerpijpen aanleggen

De meeste tijd ging vorige week in het aanleggen van het warme en koude watersysteem ten behoeve van het keukentje, de douche, wastafel en wc. We hebben het hier over vier kranen, maar om dat allemaal op de juiste manier aan te sluiten en in de muren te verwerken ben je wel even bezig. Als waterleidingen hebt, dan heb je ook afvoeren, ook weer vier.  We hadden bij het bouwen van de badkamer al een afvoer gelegd naar kamer 1, maar deze zat bij nader inzien te hoog en op de verkeerde plek. Nadat we verschillende opties hadden overwogen om een en ander aan te passen, hebben we uiteindelijk er voor gekozen om in de heren- en dames WC's de complete rioolpijp en de douche warmtewisselaar een meter te laten zakken, zodat ook het zelfstandige appartement 1 en 2 er gebruik van kan maken. Wel even weer wat meer werk, maar uiteindelijk de beste oplossing, alleen al vanwege het feit dat de warmtewisselaar nu optimaal benut wordt. En een warmtewisselaar om je douchewater voor te verwarmen in Stünzel is geen overbodige luxe, het water komt er zeer koud uit de kraan ook in de zomer.

Na het leidingwerk kon de keuken, douchebak en wc stortbak worden geplaatst. Daarna volgde nog een heleboel leemwerk, om de leidingen weer in de muren te werken. Volgende stap is nu luchtafvoer en een wandje met schuifdeur rond het bandkamertje.  Een hoop vorderingen gemaakt in slechts vijf dagen!

Verwarmingsbuizen tempierungssysteem

IJskoud en begonnen met kamer 1 en 2

Sneeuw januari 2017

Eind januari alweer, de tijd vliegt in 2017. Ik ben enige tijd terug tegen de lamp eh deur gelopen en dat heeft me een lichte hersenschudding opgeleverd. Gevolg is constante lichte hoofdpijn en concentratieproblemen, blog schrijven valt me zwaar en klussen is onmogelijk. Desondanks is er ook deze maand nog wel een en ander gebeurd in het Gasthaus dat nog nog niet was gemeld.

Allereerst hebben in de eerste week van januari een begin gemaakt met de verwarming in kamer 1 en 2, de twee grote kamers  boven de woonkamer. Plan is om deze kamers om te bouwen tot zelfstandig appartement met eigen douche, toilet en keuken. De sleuvenmachine werd weer fijn ingezet, en alle sleuven voor verwarming en elektriciteit  zitten er in, gevolg is wel weer een stofbende door het hele huis. Ben er onderhand al aardig handig in geworden en het werk gaat redelijk vlot inmiddels.

Panorama kamer 1

De eerste verwarmingsbuizen zitten er ook al  aan in en zijn aangesloten op de standleidingen. Dat betekent dat deze kamers dus iets worden verwarmd. Nog niet  optimaal, want de buizen hangen los en zijn nog niet verstuct.  Na ons verblijf trad de winter echt in met veel sneeuw en een aantal keren zeer koud tussen de -15 en -19. Gelukkig is de boel niet bevroren dankzij de warmte uit de biomeiler, maar op de zeer koude dagen heb ik nog wel electrisch moeten bijverwarmen, -19 is voor deze biomeiler en de manier waarop hij is aangesloten een brug te ver.  Inmiddels liggen de temperaturen weer rond het nulpunt, maar de winter in Stünzel kan  gemakkelijk nog terugkomen tot eind maart.

Vogels en andere dieren eten de wurmen uit de composthoop. 

Vrijdag zijn we na drie week weer even in Stunzel geweest, het pak sneeuw was alleen maar dikker geworden en het was een hele klus de oprijlaan uit te graven.  Rondom het huis diverse sporen van leven. Volgens de buurman in ieder geval een vos die regelmatig door de tuin loopt. Verder woont er een marter boven de nieuwe badkamer die blijkbaar via de buitenkant langs de losse leien naar binnen glipt. Eenmaal binnen sloopt hij de hennep- en vlasisolatie en gooit deze naar buiten. Het is natuurlijk een fijne plek voor de marter, natuurlijke materialen en warm. Heel leuk dat ecologisch verbouwen, de dieren zijn er dol op. Klus voor de zomer, de marter ingangen dichtmaken en de isolatie herstellen.

Spoorzoekers

Vrijdagavond hebben we de eerste gordijnen in de woonkamer opgehangen, hopelijk gaan die ook flink bijdragen aan het behaaglijk houden van de kamer in koude tijden. De gordijnen zijn van dik velours en geleverd door de Hema, wel jammer dat ze er maanden over gedaan hebben om ze te maken anders hadden ze voor de winter al kunnen hangen. Zaterdags nog even heerlijk gewandeld in de zon en weer teruggegaan naar het warme Nederland.

Isolatieresten, de marter
was weer bezig

Kou en winter, mooie plaatjes maar ook drama

08:30 met -18 C

Kou, in 2013 was het zeer koud hier, maar was nu bijna vergeten wat dat betekent. Afgelopen dinsdag kwamen na een maand weer in het Gasthaus. Het was al enige tijd koud, en het waaide hard, maar met de biomeiler zijn we in ieder geval vorst bestendig toch? Toen we aankwamen troffen we echter een huis met een binnentemperatuur van slechts een graad, dat is erg laag en moest welhaast iets mis zijn.

Eerst maar eens in de kelder kijken en ik zag nog een klein plasje water in de hal waar ik even geen aandacht aan gaf. In de kelder bleek de druk op het verwarmingsysteem nul te zijn, de tempierungsbuizen stonden dus leeg en de pomp was automatisch gestopt. Het buffervat werd nog wel opgewarmd door de biomeiler, maar deze warmte bereikte het huis dus niet meer.

De grote vraag was natuurlijk hoe dit mogelijk was ? Zit er een lek in de tempierungsbuizen ?  Dit bleek gelukkig niet het geval. Op dat moment kon ik niks anders bedenken het systeem dan maar gaan te vullen, zodat we snel het huis weer op konden warmen. Bij het bijvullen viel het me op dat er echt enorm veel water toegevoegd moest worden, dus dat was er met andere woorden dan ook uitgelopen. Waar was dat water gebleven dan ? Meer vragen dan antwoorden. Toen ik naar boven liep zag ik opeens dat in de keuken waar nog geen verwarming is geïnstalleerd een enorme plas water en erger, de plas werd steeds groter. Wat al snel bleek is dat het water uit een van de thermostaatkranen in de keuken kwam waar we in de toekomst de verwarming aan moeten gaan maken.

Snel ging ik al andere thermostaatkranen controleren en overal waar geen verwarmingsbuizen gekoppeld zijn lekte water eruit, dat is dus in de keuken, kamer 6, 3, 4, de hal en in het gereedschapshok. Gevolg, een enorm waterballet lekkend door de plafonds in het linker gedeelte van het huis. Gelukkig niet rechts, want dat was dramatisch voor het verfwerk in de kamer geweest. In kamer 2, boven de woonkamer, hadden we al eens een afsluiter op de losse kraan gemonteerd, omdat daar twee jaar geleden, om onverklaarbare redenen, toen ook water uitkwam en via het plafond de woonkamer in kwam.

Dweilen, waterplassen, nul druk, repareren

Twee jaar gelden dacht ik dat de desbetreffende kraan kapot was, maar nu alle kranen lekten moest het wel een andere oorzaak hebben. In de lichte paniek die ontstond kon ik niks anders verzinnen dan alle kranen maar van een stop te voorzien. Op dat moment komen ook de buren met zijn vieren binnen om ons een gelukkig nieuwjaar te wensen. Daar kwam niet veel van en binnen no time stond de hele meute te dweilen, drama.

Na verloop van tijd was het systeem weer leeg gelopen en hadden we even rust om eens goed na te denken wat nu te doen, toen de buurman zei dat deze kranen waarschijnlijk een vorstbeveiliging hebben en open gaan bij 1 C. Geloofwaardig, maar waarom is het maar 1 graad in huis ? De biomeiler houdt de buizen vorstvrij en de buurman had gisteren toch ook de elektrostaaf in het buffervat aangezet, zodat we zouden aankomen in een aangenaam opgewarmd huis?

Ieder jaar maken we huis winterklaar, we hangen gordijnen  op kritische plaatsen, sluiten de achterdeur hermetisch en plakken alles dicht met bubbeltjesfolie. Dit jaar waren we echter gemakzuchtig en hebben een en ander aan maatregelen vergeten, laksigheid. Daardoor kon koude tocht precies op de niet aangesloten thermostaatkraan bij de achterdeur komen, Deze kraan is toen open gegaan en daar is al het water er uit gelopen, zo de kelder in, dat kleine plasje in de hal was dus het laatste restje. Dat moet al een tijd geleden gebeurd zijn, want in de kelder was alles verdampt, niks meer van teruggevonden alleen nog wat vochtige plekken.

De biomeiler maakte dus keurig het buffervat warm, maar deze warmte  kwam dus nooit het huis in. Ook had de elektrostaaf geen effect, want sinds het debacle met de geiser die stuk ging omdat deze zonder water stond, zet ik altijd de aardlek uit als we weggaan. Als je dat doet gaat echter ook de stroom van de elektrostaaf uit, dus aanzetten had geen nut. Weer iets geleerd.

Een nadeel van het tempierungssysteem is dat het lang duurt voor alle lucht er uit is, daardoor zaten een aantal slaapkamers zonder verwarming de eerste twee dagen. Ook dat was gelukkig net op tijd opgelost, net voordat koning winter echt voorbij kwam met windkracht 10 en sneeuw, gevolgd door temperaturen dik onder de -10 ook overdag.

Inmiddels zijn overal wintermaatregelen genomen en dat is maar goed ook, want vanmorgen was het -18 C en momenteel is het -17 C, alles gaat gelukkig weer goed nu. Ook hebben we kamer 1 en 2 nu van verwarming voorzien, meer daarover in de volgende blog.

Winter 2017, mooie plaatjes

Sla geen spijkers in de muurverwarmingsbuizen!

Het lek

Ja er gaat ook wel eens wat mis bij ons. Niet altijd loopt het allemaal voorspoedig, dingen duren ook lang of heel lang, andere dingen vallen tegen, sommige dingen gaan stuk, en weer andere dingen hebben het nooit gedaan. Dan houdt de kettingzaag er ook nog mee op, en blijkt de nylondraad in de bosmaaier niet meer los te krijgen. Ook koop ik wel eens het verkeerde ding, of er blijkt achteraf dat ik iets helemaal niet had hoeven kopen, of nog erger dat ik iets gekocht heb wat ik gewoon al had maar alweer vergeten was. Diverse lekkages waren er waarbij het water uit het plafond kwam, de hele keuken blank stond, of de heren wc. Dit weekend kwam het water uit de muur. Om nog maar te zwijgen over de rekening dit weekend van 600 Euro met extra stroomkosten die niet waren voorzien, pfffff maar snel aan de zonnepanelen. 

geverfde ramen grondverf)

In de woonkamer zijn we nu aan de afwerkingsfase begonnen, want de stroom zit er in (met dank aan Kees), en ook de verwarming is af (op de plintbuis na). De kozijnen zijn gelukkig afgebrand en geschuurd, en tijdens deze klus zijn in het oude en nogal dunne glas her en der  kleine barstjes ontstaan. Twee van de barsten zijn echter doorgescheurd en eigenlijk zouden deze ruiten dus moeten worden vervangen. Heb echter nog even geen zin in, want dan moet ook de buitenkant weer worden geverfd en daar ben ik mentaal even nog niet aan toe, voor zover je mentaal aan zoiets toe kan zijn natuurlijk.

Verploeg in actie

Afgelopen weekend zijn we begonnen met het verven van de kozijnen met rotzooi vrije bio-verf van het merk Copperant, mooi spul dat werd getipt door Ernst de  Nobel de ecoschilder dank hier voor. Deze verf is vrij duur maar dat win je terug omdat het goed dekt en je er uiteindelijk minder van nodig hebt, en dus ook minder werk hebt.  Mijn vrouw, dochters en vriendinnen zijn de hele dag bezig geweest om deze klus te klaren, puik werk hoor! 

Vader en zoon repareren een lek

Als laatste konden de kozijnlijsten weer terug geplaatst worden en hierbij sloeg ik de spijker op de kop, maar net op de verkeerde plek. Waarop Rixt zegt "pap er spuit water uit de muur, warm water". Ai... precies in de temperierungsleiding, dat is op zijn zachts gezegd vrij dom! Van boosheid gooide ik mijn hamer uit het raam, we hebben nog een hele tijd moeten zoeken tussen de planten om hem terug te vinden. Gelukkig kunnen we ieder verwarmingscircuit apart afsluiten, dus we zitten gelukkig niet in de kou. 

Repareren was helaas alleen maar mogelijk door een heel stuk buis weer uit de leem te kappen, een stukje buis te vervangen met twee sokjes en vervolgens het geheel weer in de muur plaatsen en weer dicht te stucen. Jammer, maar gelukkig zitten we nog in de opbouwfase en is de schade nog vrij klein. Volgende keer iets beter opletten, dit wil ik niet nog eens meemaken.

 

Toch blij met verfwerk, het wordt vanzelf een paleisje! We waren in het kader van de open monumenten ook nog even in een erg  oud en vervallen vakwerk leemhuis is Bad Laasphe, erg mooi maar heel veel werk, vergeleken daarmee zijn wij al bijna klaar.

Stucen met leem, en het stralingseffect

Stucadoor in actie

Na kamer negen is de afwerkingsfase nu ook begonnen in kamer zeven.  De herstelde muur en het dakbeschot zijn nu van een laag leemstuc voorzien en dat geeft gelijk een fijn leefklimaat.  De  tempierungs-verwarmingsbuizen zitten nu in de leem, en in plaats van lucht te verwarmen is het nu directe stralingswarmte die je voelt, en dat voelt gelijk aangenaam.

Werken met leem is fijn, het stinkt niet, het stoft niet en als je fouten maakt is dat makkelijk te herstellen. Ook verspil je niks, want alles wat op de grond valt kun je gewoon hergebruiken, water er bij en het wordt vanzelf weer zacht en verwerkbaar.

Kamer negen is voorzien van leemplaten, iets wat achteraf bezien een heel slecht idee was, omdat ze erg duur zijn, moeilijk te zagen, erg lastig te bevestigen en als je er mee werkt dan vallen er steeds korreltjes uit in je oog.  Die platen gebruik ik nooit meer, gelukkig laten ze zich wel makkelijk stucen en is de klus binnen een paar uur klaar. De volgende dag echter zien we overal haarscheuren daar waar de leemplaten elkaar raken. Dat is even een tegenvaller en we besluiten dan toch maar een extra wapening in de vorm van wapeningsgaas aan te brengen. Nu moet er wel een extra laagje leem overheen worden aangebracht om de scheurtjes weg te werken, wat uiteraard ook weer de nodige tijd kost.

Resultaat links

Tijdens het stucen van tempierungsbuizen is het belangrijk om de buizen goed heet te stoken. Het zijn immers metalen buizen en je wilt ze verstucen als ze de maximale lengte hebben, zodat krimpen geen probleem is dat tot scheurtjes gaat leiden. Daarom hebben we het hele weekend de kachel hoog opgestookt, zodat het water tenminste 50 graden was, volgende week treffen we nu hopenlijk geen scheurtjes aan. 

Resultaat rechts

Het effect van het verstucen van verwarmingsbuizen is dat er vrijwel onmiddellijk stralingswarmte in plaats van convectie (lucht verwarmen) warmte vrij komt. Dit voelt tijden het stucen al aangenaam, en op de foto's hieronder kun je goed zien hoe er een band van stralingswarmte door de kamer ontstaat die steeds breder wordt. Tijdens de werkzaamheden liep de temperatuur in kamer 7 op tot 15 graden terwijl het buiten nog vroor,  het stucwerk nog lang niet droog was, en de muren nog lang niet verzadigd waren met warmte, erg benieuwd hoe zich dit op de lange termijn  ontwikkelt maar de voortekenen zijn goed.

Langzaam dringt de warmte door het stucwerk

Eindelijk de woonkamer aanpakken

Leuk zo'n kachel die ook de rest van het huis verwarmd, maar de woon en eetkamer blijven na aankomst best koud, want daar hebben we nog geen verwarmingsbuizen in de muren zitten. En dat is op zijn zachts niet fijn, zeker als je pas om 23:00 uur aankomt na anderhalf stil te hebben gestaan op de A2 bij Abcoude.

Nog steeds winter op 13 maart, terwijl NL al op het terras zit

Het aankomstritueel in de winter gaat ongeveer zo in zijn werk: we stappen uit de auto en gaan als allereerste de kachel in de kamer aansteken. Als we de vorige keer een beetje netjes zijn vertrokken ligt het hout al klaar, en meestal is zo. Als dat niet zo is, dan eerst naar de schuur hout halen, gelukkig ligt al klaar in hapklare brokken, mede dankzij het mannenweekend. Dan de asla leeg gooien, want dat kan bij het vertrek niet omdat de kachel dan meestal nog te heet om de asla te legen.

De sleuven zitten er in!

Vervolgens gaan we het vuur opsteken en dan binnen 20 minuten is het systeem warm genoeg om ook de rest van het huis verder op te warmen. Dat is natuurlijk allemaal prachtig en de biomeiler zorgt bovendien ook voor een basis temperatuur, zodat we niet zoals vroeger in een huis met een temperatuur onder nul aankomen. Maar  doordat het huidige systeem nog niet af is krijg je, dat je beneden in de kamer stookt en het boven in huis het eerste aangenaam is. Ja, dat willen we natuurlijk niet, en daarom zijn we vandaag begonnen met sleuven hakken en tempierungsbuizen aanleggen in de woon- en eetkamer.

We hebben er wel een slechte dag voor uitgekozen want het is ijskoud en het waait keihard. Als je dan stukken stucwerk weghaalt in een vakwerkhuis kan het zo maar gebeuren dat het binnen opeens nogal tocht, ijskoude tocht. We zitten nu uitgeput op de bank, stoken als een gek en de houtvoorraad slinkt snel (wanneer is het mannenweekend ?), onderwijl stoppen we propjes papier in de ergste tochtgaten. Morgen maar snel die buizen er in leggen en zo snel mogelijk weer dicht stukadoren.  Of komt die lente hier ook snel, net als vorig jaar ?  Eh.... weersverwachting voor morgen verse sneeuw :(

Tochtpreventie

Biomeiler stabiel rond 45 graden

Er gebeurt veel rond onze biomeiler, men wil weten hoe warm hij is? Is hij wel bestand tegen vorst ? Krijg je het huis er wel mee warm ?  Raakt hij niet uitgeput ? Heel veel vragen. Ondertussen plannen we al weer een volgende biomeiler en gaan we ook biomeilers in Nederland bouwen.

Huidige status

Binnenin +47C buiten -10 C

Hoe staat de huidige biomeiler er na vier maanden voor? In de kern meten we rond 47 graad, meer naar de randen toe is het koeler en richting noord het koudst. De kern heeft al weken lang dezelfde 47 graden, en dat terwijl het sinds kerst nauwelijks boven nul is geweest en er al die tijd al sneeuw ligt. Daarom heen varieert de temperatuur tussen 40 en 47 graden, dit heb ik nagemeten met een hooibroei thermometer. Met dit gegeven in  het achterhoofd valt de opbrengst ook wel mee, ding is gewoon niet evenwichtig overal even warm, en als je op een punt 47 meet wil dat nog niet zeggen dat je ook 47 graden water in huis krijgt.

Ik heb geëxperimenteerd  met verschillende warmte aftap strategieën: uur aan/uit, uur aan/3 uur uit, 's nachts aan overdag uit, anderhalf uur aan/zes en half uur uit en permanent aan. Er is veel discussie in de biomeiler wereld of je nu wel of niet permanent moet warmte tappen. Bacteriën zouden schrikken van plotseling koud water nadat er een tijdje niet is gepompt, ook kun je beter je warmtevraag in huis bij houden, in plaats van steeds het huis te laten afkoelen en dan weer opwarmen.  Ik ben na veel experimenteren tot de conclusie gekomen dat permanent pompen het best is, maar je moet wel een regeling toevoegen die de warmte afname nooit meer laat zijn dan de biomeiler kan leveren op ieder moment. Deze regeling gaan we nu bouwen met een Raspberry Pi computer, relais en sensors, de eerste onderdelen zijn zojuist per post binnengekomen. 

Stront en stroop op de hoop

De strategie om permanent warmte af te tappen leverde me in het huis een constante 7 a 8 graad Celsius op, terwijl het buiten steeds onder nul was met minima van -5. Dit liet echter wel de biomeiler temperatuur steeds verder zakken tot 31,8  graad, en dat is gevaarlijk.  Omdat ik de biomeiler niet stuk wou laten gaan ben ik toen gestopt met warmte afnemen. Onmiddellijk zag je toen de temperatuur in huis dalen, een bewijs dat ook een half af tempierungsysteem (noch niet afgestuct) zelfs op relatieve lage biomeiler temperaturen al een positief effect heeft. Het huis is immers voelbaar droger en warmer.

Tap je niet permanent water af, en gebruik je een van de aan/uit strategieën dan gaat het aanvankelijk ook nog goed, maar uiteindelijk zie je dan de temperatuur in huis langzaam naar beneden gaan, maar niet meer omhoog. Uiteindelijk moet je zelf weer bij stoken met hout om weer een goed startpunt te krijgen.

Opwarmen

Omdat de biomeiler dus aardig laag van temperatuur was hebben we hem vorige week van verse bacteriën voorzien, door ezelmest met stroop te mixen in warm water, en dat met een gieter boven op de biomeiler te gooien.  Het was een regelrechte "shit" dag waar we bijna de hele dag bezig waren water op te warmen op de houtkachel in de keuken. Dit heeft gelukkig een positief effect gehad en de biomeiler, deze is weer overal rondom op 44,3 graden en in de kern 47 en stijgende.

Een volgende Biomeiler

Om de volgende biomeiler ook financieel interessant te maken, ben ik  zoek gegaan naar partners die houtsnippers kunnen leveren en uiteindelijk de compost weer terug willen nemen voor eigen gebruik.

Samen met buurman Heinz en Peter Jan zijn we hiervoor op werk bezoek gegaan bij de Strassenverwaltung (wegbeheerders), een hovenier en een aantal bioboeren in de buurt, want het materiaal moet natuurlijk niet over grote afstanden vervoerd worden. Grote probleem is dat de RWE biomassa installatie alle biomassa koopt voor een prijs tussen 7 en 13 euro, helemaal duidelijk wordt het me niet, iedereen schijnt wat anders te vangen en de prijzen variëren ook per dag. Wel kan ik gras voor niks krijgen, maar dat composteert vrij slecht helaas. Voor houtsnipper moet dik betaald worden, maar we geven niet op.

Via via lopen we tegen een bioboer aan op 25 km afstand, hij heeft een gemengd bedrijf en is zelf ook zeer actief op het gebied van energie opwekken. Zo heeft hij een enorme installatie die houtsnippers verbrandt en daarmee zijn eigen huis en alle buren van warmte voorziet. Daar bovenop wekt hij ook nog 45 Kw per dag aan stroom op met deze installatie.  De houtsnippers hakt en droogt hij zelf, de slechtere kwaliteit verkoopt hij voor paden in tuinen. Deze man wil ons wel tegen de hak- en vervoerskosten houtsnippers leveren en een jaar later als compost weer ophalen.  Hij levert daar gelijk ook paardenmest bij, een ideale combi dus. Het mooie is dat hij verder ook alle machines heeft, vrachtwagen met aanhanger (80 kuub) en een grijper.

De volgende biomeiler moet vooral makkelijker te laden en te lossen zijn, dit kan eigenlijk alleen door hem direct aan de straat te bouwen zodat de grote vrachtwagens niet het terrein op hoeven en direct vanaf de weg kunnen laden en lossen. Dit is dan alvast de uitdaging voor de volgende winter, logistieke problemen oplossen.

Tijdens deze toer raakten we nog van de weg omdat de weg ineens een ijsbaan werd, en wij als een onbestuurbare slee naar beneden gingen. We kwamen tot stilstand in de sloot en uiteindelijk zijn we vlot getrokken door passerende auto's, gelukkig geen schade alleen de schrik.

Oprichting van Native Power NL

Omdat er steeds meer belangstelling in Nederland ontstaat voor  het fenomeen Biomeiler of  "Compost Heating" in het algemeen, en omdat wij dit nog steeds een fantastisch systeem vinden met veel potentie, zijn wij nu officieel de Nederlandse tak van het Duitse Native Power begonnen.  Voorlopig gebruiken we de biomeiler.nl site als Nederlands uithangbord.  Binnenkort bouwen we alweer onze tweede biomeiler in Nederland bij de biologische boerderij de Hartstocht in Abcoude. De workshop zit al vol, maar er komen zeker meer workshops. Heb je ook interesse om een biomeiler te bouwen of wil je deel nemen aan een dergelijke workshop, houd dan biomeiler.nl in de gaten.

Verder trappen we Native Power NL af met deze super leuke professioneel gemaakte biomeiler documantaire door Wout Boekeloo en Peter Jan Brouwer.

Houtkachel verwarmt nu samen met de biomeiler het huis

De Prity WD 29

In de woonkamer stoken we met een geschonken houtkachel, die de kamer makkelijk op 32 graden krijgt, bloedheet. Loop je echter de gang op dan is het daar behoorlijk fris. Dat moet toch anders kunnen en dat hebben we nu voor elkaar gekregen met een houtkachel die je ook op het verwarmingssysteem kan aansluiten.

Het was altijd al de bedoeling in de kamer een kachel te hebben die je op het verwarmingssysteem kan aansluiten, en de bedoeling was en is  nog steeds er te zijner tijd een massakachel voor te bouwen. In de tussentijd willen we echter ook  het hele huis warm stoken en dan is het zonde dat de kamer 32 graden is terwijl het elders een stuk frisser is. Daarom hebben we voor de tussen fase, die best wel eens jaren kan duren, een mooie betaalbare Bulgaarse kachel (Prity WD 29) gevonden die je  op de CV aansluiten.

De plaatselijke loodgieter heeft het systeem aangesloten op het buffervat.  Hiervoor is een pomp geïnstalleerd die het water uit het buffervat door de kachel heen pompt.   Verder is er  in de kelder een veiligheidsklep gemonteerd die koud kraanwater kan toevoeren om oververhitting te voorkomen, veiligheid voor alles natuurlijk. Zodra het water uit de kachel 60 graden is, stroomt het het buffervat in en daarmee ook naar de rest van het huis. Het tempierungssysteem wordt blij van dat soort temperaturen, heerlijk warm! Ook hebben we nu een sensor die biomeiler pomp uit zet zodra de houtkachel brandt en 60 graad warm is. De biomeiler is alleen bedoeld om het huis vorstvrij en droog te houden als we er niet zijn, als we er wel zijn stoken we hout.

De installatie in de kelder, links is de nieuwe pomp voor de houtkachel

Ander stookgedrag

Thermometer achterop de kachel

En nu maar lekker stoken dus! Die Prity is een beest van een kachel met enorme stookruimte resulterend in 29KW aan de waterkant en 8 KW als conventionele kachel.  Gigantische blokken hout verdwijnen er moeiteloos in, en tegenstelling tot de vorige kachel blijft het vuur gewoon doorbranden, ook als het hout bijna opgebrand is.  Dat kost natuurlijk enorm veel hout, en onze droog hout voorraad begint inmiddels aardig te slinken.

Wel moeten we nu veel langer stoken om de woonkamer zelf op temperatuur te krijgen, dit omdat er veel warmte wordt afgevoerd naar de kamers waar het tempierungssysteem al zit. Vandaar dat de volgende kamers die op dit systeem gaan worden aangesloten de woon en eetkamer zullen zijn. Top prioriteit voor de komende weken.

Ook hebben we de oude CV plaat in de gang even tijdelijk aangesloten op de stijgleiding, dit zorgt voor een stukken aangenamer klimaat in de gang, waar immers geen tempierungs buizen zijn aangesloten.  Met 60 a 70 graden door de tempierungsbuizen wordt het lekker warm boven in kamer 7, 8 en 9  in de gang en in het trappenhuis. Stap voor stap komen we steeds verder en wordt het steeds aangenamer in huis.

Biomeiler Film

In een volgende blog weer meer biomeiler nieuws, maar deze super leuke professioneel gemaakte biomeiler documantaire door Wout Boekeloo en Peter Jan Brouwer  wil ik jullie niet onthouden.

De nieuwe badkamer

Vers beton in de nieuwe badkamer

2015! De sterren staan goed, het is volle maan en dus het uitgelezen moment om eens te gaan beginnen aan een moderne badkamer. Zo gezegd zo gedaan, mouwen opstropen en gaan!

De ruimte is slechts 2.90x1.30 en daarin willen we een hangtoilet, douche en wasbak. De kamer is een voormalig toilet en zit boven het damestoilet tussen de eerste en tweede verdieping, en heeft een houtenvloer, waarom dit interessant is lees je verderop. Gelukkig zijn de temperierungsbuizen en de stroomkabels al gelegd en dus kunnen we ons  direct concentreren op de badkamer gerelateerde zaken. 

Als eerste wat sloopklusjes, los zittend stucwerk verwijderen, gat in het plafond gemaakt voor een ventilator, gat in de vloer voor de afvoerbuizen, muur verstevigen voor het hangtoilet, het gebruikelijke stramien, veel dingen te doen in een kleine ruimte. En natuurlijk onder het genot van een bakkie koffie eindeloos discussiëren met Nick en Bert over wat nu eerst moet, en welke materialen te kopen.

Niets vermoedend reden we (Bert en ik) naar de OBI bouwmarkt Bad Laasphe voor de nodige materialen, want ik dacht dat OBI wel iets meer keuze zou hebben dan de Hagebau of Rompel in Bad Berleburg waar ik normaal de bouw boodschappen doe. Op zoek naar de Lewisplaten, die in iedere Nederlandse badkamer worden gebruikt om stabiliteit te krijgen voor een betonplaat op een houtenvloer, komen we er al snel achter dat de Duitser dit systeem niet kent, althans bij OBI niet.  Later blijkt ook bij Hagebau en Rompel dat zij deze platen niet kennen. Wel weet de manager bij Rompel te melden dat hij de platen wel eens heeft gezien bij een Nederlander in Laibach, een dorp hier vlakbij, maar de bewoner had ze zelf geïmporteerd, dat kunnen wij helaas nu niet meer doen.

440 Kg Beton

De hoofdconclusie van de shoppingtour is dat we iets anders moeten verzinnen voor de badkamer betonvloer. Tweede conclusie was dat ik wel blij ben met de aanbieding van het OBI hangtoilet (half geld), maar het bijkomend minpunt is toch wel dat er helaas een beugel ontbrak, en dat we de drukknoppen na moeten bestellen voor de niet aanbiedingsprij. Want de laatste doos was incompleet, en "computer says no" toen de winkelbediende ze wilde bestellen voor de rabatt-prijs. Ten derde, blijkt OBI wel heel veel bouwmaterialen niet in het assortiment te hebben, uiteindelijk dus bijna alles alsnog bij de Hagebau gehaald.

The making of!

Badkamer deur draait nu naar de gang.

Zoals zo vaak brengt buurman Heinz de oplossing voor de Lweis-platen, hij heeft nog een rol vrij dik gegalvaniseerd gaas achterin de tuin liggen dat prima geschikt is als bewapening. Verder legt Nick op de bodem 18mm dikke OSB platen, dit moet samen met het gaas wel genoeg stabiliteit bieden denken we  (nou Nick, die is profi vloerenbouwer, ik slechts IT-er).

Onlangs van mijn zwager  nog een rol vloerverwarmingsbuizen gekregen, dus die leggen we er ook maar gelijk in, altijd lekker voor de warme voeten.

Nick heeft er als laatste ook nog voor gezorgd dat badkamerdeur nu naar buiten draait, in plaats van  naar binnen. Daarmee creëren we genoeg extra binnenruimte voor een nieuwe grote wastafel. Het wordt echt een puike badkamer jongens!


Het waren drie heel productieve dagen, en ook hebben we genoten van een fijne en lekkere catering door een (zieke) Jessica. Morgenochtend (is al gebeurd nu) nog even snel beton storten en dan komt de burgemeester hier een prijs overhandigen (later meer). Had ik al verteld dat ook de RWE een nieuwe stroomaansluiting heeft gemaakt, en dat het werkelijk prachtig weer is met al die sneeuw, zon en volle maan. Er gebeurt hier gewoon te veel, in NL maar eens uit rusten.

Prachtig!

Meerdere verrassingen in een uur

Weg naar Stünzel gesloten

Je verveelt je nooit in Stünzel en er is altijd wel weer een nieuwe verrassing, dit keer begonnen de verrassingen zelfs al voor we in Stünzel waren.  Op een kilometer voor het dorp bleek de weg afgesloten wegens, Eisbruchgefahr,  het gevaar van bomen die dreigen te bezwijken door het gewicht van aangegroeid ijs.

Doordat het dagen aaneen niet waait, het permanent mistig is en licht vriest vormt zich een steeds dikkere laag rijp. Na een aantal dagen zitten alle bomen onder een laagje van 5 - 10 cm witte rijp, dat dan weer prachtig contrasteert met het nog groene gras. Omdat het niet waait blijft het zitten en krijg je prachtige natuurlijke ijsstructuren, onbeschrijflijk  mooi en daarom zeggen plaatjes hier meer dan woorden.

De weg naar het huis

De takken van de bomen hellen steeds verder door en breken uiteindelijk af door het gewicht, triest maar waar, en ook nog eens gevaarlijk en daarom was de weg dus afgesloten. Gelukkig kennen we hier inmiddels goed de weg, en maken we gebruik van een sluiproute om ons huis alsnog te bereiken.

We waren overigens net op tijd om dit fenomeen te aanschouwen, de volgende dag maakte flinke dooi een einde aan het sprookje. Er is behoorlijk wat schade en overal zijn bomen omgezaagd. Ik kan momenteel geen omgezaagde boom meer zien, zonder dat ik een plan zit te bedenken hoe de resten te bemachtigen voor een volgende biomeiler.

geen druk

Even terug naar het eerste uur Stünzel afgelopen weekend. Eenmaal aangekomen blijkt het nieuwe verwarmingssysteem zonder druk te staan (koud dus), er moet haast wel een lek zijn, we vinden het echter niets. Dus eerst maar weer het systeem bijvullen en alles lijkt nu weer goed te gaan, toch vreemd. Het zal dan wel een grote luchtbel geweest zijn, concluderen wij, die via de automatische ontluchters is ontsnapt.  Echter een paar uur later zie ik dat er weer veel druk is verloren en dan bemerk ik opeens een plas water in een donkere hoek bij de kelderdeur. Blijkt er een radiatorkraan (RTL ventiel) lek te zijn, precies degene die er als laatste is opgezet. Bummer.... gelukkig kunnen we dit provisorisch oplossen met een afsluitdopje, en kunnen we het systeem weer aanzwengelen, want 's nachts gaan we dik onder nul.

We zijn nog dus nog steeds geen uur binnen, en al twee verrassingen verder als buurman Heinz ons komt vertellen dat we de RWE Klimaschutzprijs (of deze link) hebben gewonnen met de biomeiler. Dat is natuurlijk weer een fantastische verrassing en erkenning voor ons werk en allen die zo hard hebben meegeholpen en gedacht.  Binnenkort wordt de prijs uitgereikt door de gemeente en RWE vertegenwoordigers. Een mooi moment om eens serieus te praten over de aanlevering van grondstoffen. Het is immers de RWE zelf die hier vlakbij een grote bio centrale heeft die permanent van groen resten wordt voorzien en daardoor  de prijzen van houtsnippers en ander biomateriaal flink opdrijven.  Na de prijsuitreiking zal ik nog wel uitgebreid ingaan op dit onderwerp.

De biomeiler zelf blijft ons ook verrassen, haar temperatuur was flink gedaald en daarom heb ik haar maar een weekend rust gegund, dat helpt want de temperatuur gaat alweer omhoog. Ben dus nog steeds op zoek naar het juiste optimum, er zijn al een hoop ideeën, maar ik ga ze pas toepassen als het ding weer iets is bijgekomen.   En omdat de biomeiler even op non actief stond, heb ik eens uitgeprobeerd hoeveel energie het nu kost om  het  tempierungssysteem, dat volledig afgekoeld was (18C in het buffervat),  elektrisch op te warmen tot 45C, nou geloof me dat zijn ook leuke verrassingen in kilo-watt-uurs, gelukkig werd het wel lekker warm

Al met al een leuk sinterklaasweekend met veel surprises. Oh, en met de stroomvoorziening zijn we ook weer stukken verder, daarover de volgende keer meer.

Omgeving Stünzel