maandag 12 november 2012

Verwarmingsplan


Voorbode van kou in de winkels
Het is herfst en het wordt weer koud, kortom we hebben een verwarmingsplan nodig. Hoe verwarm je nu een dergelijk groot huis (1250m3)? Wat zijn de mogelijkheden ? Wat zijn onze eisen ? Wat mag het kosten ? Wat wil je nu ? Wat op lange termijn ? Vele vragen en vele mogelijke antwoorden, om daaruit te komen is kennis nodig en overzicht.  In dat soort gevallen ga ik altijd lijstjes maken, een lijst met eisen, lijstje mogelijkheden, lijsten voordelen, nadelen, enzovoort.

Wat willen we?

  • Behaaglijk warm in de woon-, eetkamer en keuken. 
  • Slaap- en werkkamers moeten eigen temperatuur kunnen instellen.
  • Huis vorstvrij houden als we er niet zijn
  • Voorkomen bevriezing van waterleidingen, afvoeren, sifons
  • Houthakken is leuk, maar niet elke dag, daarom moet er een bijverwarming zijn die automatisch gaat, ook als je er niet bent. 
  • Idealiter wil je ook niet steeds nieuwe brandstof te hoeven aanslepen (gasflessen, hout, olie)
  • Milieu vriendelijk, schoon, niet verspillend, efficiënt, duurzaam, ecologisch
  • Makkelijk de temperatuur te kunnen inregelen
  • Onafhankelijk van energieleveranciers zijn, het systeem moet zo worden opgezet dat de er meerdere energiebronnen tegelijk kunnen zijn, en dat we energiebronnen kunnen toevoegen en afsluiten als we dat willen. Normaal in NL heb je een aardgassysteem met een ketel, wil je bijvoorbeeld een deel op hout gaan doen dan gaat dat niet zonder de installatie aan te passen. We willen dus nu een basis installatie waarin dat wel kan. 
  • Goedkoop in dagelijks energiegebruik
  • Installatiekosten moeten kunnen worden terugverdiend binnen 15-20 jaar.
  • Warm water in keuken, doucheruimte, badkamer en een misschien op een aantal slaapkamers
  • Via Internet de temperatuur  kunnen verhogen als we er aankomen of als er vorst aankomt.

Wat hebben we ?

  • Vrijstaand pand, gelegen tussen de bossen
  • Twee schoorstenen vanaf de kelder tot het dak
  • Geheel droge kelder met constante temperatuur onder heel het huis
  • Sieg Herd kook/bakoven op hout in de keuken
  • Allesbrander in de woonkamer
  • Inpandig (nagenoeg) leeg olievat van 10.000 liter
  • 3.000 m2 grond
  • Schuin dak op het zuiden, maar wel bijna altijd in de schaduw door bomen en oude kastanje die niet weg mag. 
  • Ongeveer 1500 zon uren per jaar, zie: http://www.zonuren.nl/europa-(centr).html 
  • Ongeïsoleerde wanden en daken en enkel glas
  • Oude CV platen in alle kamers, aangesloten op niet meer werkende olie ketel
  • 8 meter diepe waterput met altijd water van 6 graden Celsius
  
Antieke olie CV-ketelOlie vat

Wat kan er ?

Op het gebied van de verwarming zijn er heel veel mogelijkheden, grofweg vallen ze als volgt in te delen:
  • Warmte maken op het moment dat het nodig is, denk aan een CV ketel die aan gaat indien het te koud wordt.  Of een houtkachel waar je hout in gooit als het te koud wordt. Deze systemen worden bestuurd door de toevoer van energie, meer energie toevoeren, is direct meer warmteopbrengst.
  • Warmte opslaan en gebruiken indien nodig.  Bij dit systeem ga je 24/7 warmte opwekken en  deze warmte opslaan in een buffer en dan natuurlijk deze warmte  behouden. Als je warmte nodig hebt dan haal je het op dat moment uit de buffer.  De vraag is waar sla je al de warmte op en hoeveel warmte sla je op?
Om  al die benodigde warmte op te wekken zijn er de volgende mogelijkheden:
  • Hout (allesbrander) 
  • Houtsnipperinstallaties
  • Pellets 
  • Olie
  • Gas (propaan) er is geen aardgas in Stünzel
  • Zonne-warmte-collectors
  • Electrisch 
  • Warmtepomp die warmte onttrekt aan:
    • Aardwarmte
    • Lucht
    • Grondwater
Daarnaast zul je ook keuzes moeten maken hoe van deze opgewekte warmte te kunnen genieten. Er zijn verschillende soorten warmte: straling en stroming. Stralingswarmte is de warmte de we kennen van de zon, vloer/wandverwarming en stenen houtkachels. Stromingswarmte kennen we vooral van CV-radiatoren, gaskachels en metalen houtkachels.  Of je stroming of straling of een combinatie kiest hangt ook samen met hoe je de warmte opwekt.  

Gezien het feit dat je overal in huis warmte wilt, zul je ook moeten bedenken hoe je de warmte van de bron naar de kamers brengt. Gebruiken we nog de oude CV installatie buizen, iets nieuws, iets anders ?

Capaciteit


Hoeveel warmte in Joules heeft men nodig ? Dat zal natuurlijk sterk afhangen van de hoeveelheid warmte die uit het pand lekt. Isolatie is heel belangrijk in dezen, hoe beter geïsoleerd hoe minder warmte er gegenereerd moet worden.

Wat gaan we doen ?


Als eerste gaan we natuurlijk de boel isoleren, het is een groot huis en dat schept extra mogelijkheden. Wat we zeker gaan doen zijn voorzetwanden en dubbele ramen, de voordeur krijgt een warmte sluis, en het dak wordt geïsoleerd.  We kunnen dubbele lagen steenwol (of beter) doen en op zolder zelfs wel drie lagen.

Als je voorzetwanden gaat plaatsen kun je serieus gaan nadenken over wandverwarming, dat gezien wordt als een (beter) alternatief voor vloerverwarming.  Maar niet alle wanden in huis zijn daar geschikt voor, dus aan een aantal conventionele radiators ontkom je wellicht niet.

Omdat we een al een vat van 10.000 liter hebben zou ik wel eens willen weten of het mogelijk is dit vat als buffervat te gebruiken om warmte in op te slaan.  Het vat kan gemakkelijk worden geïsoleerd, maar de vraag is kan het ook schoon van olie gemaakt kan worden? Is het vat niet te groot en hoe plaatst je er warmtewisselaars in.  Of kun je beter een ander vat installeren ?

Als primaire warmtebron voor verwarming denk ik toch aan aardwarmte met een warmtepomp, als bijverwarming kan er dan nog de houtkachel worden gebruikt. Aardwarmte kan dan in het vat worden opgeslagen en worden bijverwarmd met hout. Misschien is de aardwarmte opbrengst ook wel genoeg en is bijverwarmen helemaal niet nodig. We zijn dus druk op zoek naar een adviseur die kan helpen een goed plan te maken, en die kan helpen met de capaciteit berekeningen. (Wie wil ?)

Aardwarmte is met het oog op de lange termijn de beste variant, omdat deze energie er altijd is en niet ingekocht en aangevoerd moet worden en dus ook niet betaald hoeft te worden. Dit geeft een grote mate van vrijheid, zeker op de lange termijn waarin we zoveel mogelijk onafhankelijk willen worden van instituten zoals energiebedrijven.

Wat ik echter  nog niet zo zie is hoe je de warmwatervoorziening kan gaan regelen? Aardwarmte is niet warm genoeg daarvoor, en een vat op 62 graden brengen is wellicht niet een goed idee met het oog op legionella. Misschien nog een ander vat gebruiken als warmwater boiler? Ik ben hier nog niet uit, tips welkom.


6 opmerkingen:

  1. Lekker hout stoken. Dat doen de meeste mensen daar zo denk ik zelf. Ik kan je wel een hydraulische kloofmachine aanbevelen. Heb ik zelf ook. Werkt perfect! en voorkomt een hoop rugklachten.
    Voor de rest van de verwarming heb je je zelf al aardig in verdiept zo te lezen. Daar kom je wel uit.
    Wel leuk te lezen...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wat een gaaf project! Respect dat je dit aandurft. Wel wil ik je sterk afraden zomaar steenwol te gaan plaatsen tegen diverse wanden, je graaft hiermee het graf voor je huis (vocht). Je moet óf alle condenspunten uit gaan rekenen en aan de hand daarvan gaan isoleren (nog steeds erg risicovol) of helemaal niet isoleren (behalve wat dubbel glas in leefruimtes) en lekker hout stoken.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Alle vloeren blijken nu in 1912 al geisoleerd met iets dat op vlas lijkt. Der meeste warmte lekt weg via de ramen vermoed ik, daar moeten we dan ook als eerste iets aan doen.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Punt is dat door isoleren van de wanden, de buitenzijde van de isolatie kouder wordt en daardoor vochtiger (wordt niet meer verwarmd van binnenuit). In dit geval zijn dat de eiken balken in leem. Gevolg is dat deze zullen gaan rotten. Zelfde probleem als bij het verkeerd isoleren van rieten daken. Er zijn gevallen bekend van volledig weggerotte daken in 10-15 jaar!!!!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Erik, helemaal waar! Bij riet is het nog erger omdat dit bij regen ook nog inwatert.

    BeantwoordenVerwijderen

Google+