Kamer 7 en 8 kilgoten, isoleren en plaatwerk

Buiten is het herfst, Voyager 1 heeft de melkweg verlaten, maar ik moet deel drie van de blog over de zomervakantie nog afmaken. Nu het weer kouder wordt, realiseer ik me des te meer dat onze kachelplan een beetje op een laag pitje staat. Vol enthousiasme begonnen, maar het schiet niet echt op. Veel gezellig bezoek, activiteiten om de schuur te redden, en allerlei dingen die eerst moeten, hebben er voor gezorgd dat we niet echt hard gaan op dit gebied. Je gaat nu eenmaal niet aan de slag met een sleuvenhakker als je het huis vol mensen hebt, en zodoende weinig voortgang.

Om verder te kunnen met het verwarmingssysteem is het noodzakelijk de schuine wanden in kamer 7 en 8 dicht te voorzien van isolatie en muurplaten. Maar voordat we dat kunnen doen, moeten eerst de randen langs de kilgoten dicht (tegen stuifsneeuw) nu we er nog bij kunnen. Nu we  toch bezig zijn isoleren we ook gelijk het zoldertje boven het trappenhuis. Via kamer 7 kun je net in de kleine zolder ruimte klimmen, de ruimte blijkt bewoont door twee wespennesten en een nest blauwe kwikstaarten. Voorzichtig klimmen we er in en maken de kilgootranden dicht met touw en cement. Het touw vlechten Els en Rixt zelf op de juiste dikte en lengte, van oude boerderij touwtjes die hier overal in en om het huis liggen. Anja vlecht het touw dan langs de goten en Paul smeert het af met cement, team-work! Daarna leggen we platen hennep neer als isolatie, maar wel op zo'n manier dat het nest nu en in de toekomst toch nog toegankelijk is.

Kabels vlechten, isoleren, kilgoten dicht, frame maken in kamer 7

Nadat het zoldertje dicht is  maken we (Kees, Christiaan en Ekko) een frame waar de hennepisolatie platen in komen te liggen en leemplaten op bevestigd gaan worden. Het is de eerste keer dat we met hennepisolatie werken, het is makkelijker te bewerken dan vlas, maar het ruikt nogal sterk en al snel ruikt het hele huis er naar. Het moet snel dicht om van die penetrante hennepgeur af te komen, je wordt al high als je even in de kamer bent. Gelukkig is niet heel ver hier vandaan in Caldern een Öko-bouwmarkt en daar halen we dampfolie, leemplaten en andere toebehoren om het af te maken. Eerst brengen we de dampfolie aan die de hele wand lucht dicht af sluit. Daarvoor  gebruiken we nietjes, speciale ekolijm en tape. Het effect is direct merkbaar, de zwaar overheersende hennepdamp  is weg, en dat maakt het klimaat in kamer 7 gelijk een stuk beter.

Moet ook nog wel even vermelden dat Kees met een vooruitziende blik alvast de stroomdraden in het frame heeft verwerkt, veel makkelijker dan achteraf. Dit is dan tevens ook, het eerste stukje van de nieuwe stroomleidingen.

De vakantie is dan wel voorbij, maar gelijk het eerste weekend na de vakantie gaan Bert en ik naar het Gasthaus om de leemplaten in kamer 7 te bevestigen.  De leemplaten blijken 2,5 cm  breder dan bedacht  (62,5 ipv. 60cm) en daarom past het niet direct op het frame. Dan maar besloten er nog een frame op het reeds bestaande frame te plaatsen. Alternatief is oude frame weer te slopen en de isolatie opnieuw aan te brengen, dat lijkt me iets te veel werk, voortaan eerst alle materialen goed opmeten dus.

We gebruiken 25mm dikke leemplaten, zodat er veel massa is, er komt tenslotte nog een temperierungs-verwarmingsbuis door. Het bevestigen hiervan op de schuine dak zijde is niet fijn, de platen zijn zwaar en er valt constant gruis uit in je ogen. Samen met Bert lukt het uiteindelijk toch de platen er binnen een paar uur op te krijgen.

Mooie van leem is wel dat je geheel niks overhoudt, alle restjes, en het poeder op de grond veeg je bij elkaar. Vervolgens de resten in een emmer stoppen, en aanlengen met water, even mixen en je kan met de vloeibare leem de kieren weer dichtsmeren. Geheel geen afval, en dus ook geen werk om afval af te voeren. Mooi spul dat leem, ondanks het gruis in mijn ogen, ga ik het vaker gebruiken maar niet in plaatvorm.

Kamer 7, Frame over de dampfolie, emmer met restleem en het voorlopige resultaat

Alles ging vlot, dus tijd over om ook kamer 8 aan te pakken, want ook daar kijken we tegen dakpannen. Dit keer nemen we vlasisolatie en gaan we met Fermacell (gips met fibers) platen werken.  De vlasisolatie had ik  nog liggen namelijk, en met leemplaten hebben we het voorlopig even gehad. Het lukt ons het frame en de isolatie die middag nog te plaatsen, maar dan is de tijd op en gaan we naar huis.

Het weekend daarop gaan we nogmaals heen om kamer 8 af te maken. We treffen echter alle isolatie op de grond, blijkbaar er uit gewaaid of iets gekrompen of beide. Goed we zetten het er weer in, damp folie er over en we kunnen gaan beginnen de Fermacell platen te bevestigen. Die platen 150x100cm zijn behoorlijk zwaar, maar met wat stutten en het feit dat we met zijn tweeën zijn lukt het dan toch.

Kamer 8, isolatie valt er uit en Bert maakt een frame

Kamer 7 en 8 zijn nu weer dicht en we kijken niet meer tegen dakpannen aan, dit is een hele verbetering. Nu  kunnen we dus weer verder gaan met het aanleggen van koperleidingen voor de verwarming, want dat ligt al weer enige tijd stil. Door al deze tussenwerkzaamheden, en de werkzaamheden aan de schuur is het massakachel project ook maar even van de baan, denk wel tot minimaal volgend jaar. Eest de basis voor elkaar krijgen, dan dat soort uitbreidingen. Voorlopig houd ik me alleen bezig met koperbuizen in de muur frezen, en de schuur winterdicht krijgen.  Nu nog even een berg energie vinden om mezelf weer op te peppen, en dan er maar weer tegenaan.

Terzijde

Leem platen zijn best wel prijzig, ik betaal bijna 30 Euro per m2, ze komen in platen van  625x1500x25mm. Doe je het zelfde met twee lagen Fermacell van 10mm dan kom je op 11,60 Euro m2 (beide prijzen met 19% Mehrwertsteuer). Met Fermacell heb je wel resten, bij de leemplaten is alles gebruikt, en is er niks over. Verder is de twee lagen Fermacell variant 5mm dunner, dus stel we doen er nog een denkbeeldige plaat van een 5mm bij dan kom je op pak 'm beet 14,30 euro per m2.  Leemplaten zijn dus wel een stuk duurder in dit geval. Verder zullen we op termijn  wel zien wat het beste bevalt, qua warmtehuishouding.

De Eko bouwmarkt in Caldern is ook een belevenis op zich, ze hebben er behalve allerlei interessante en mooie bouwmaterialen ook mooi uitgewerkte voorbeelden. Ook in de eko bouwwereld zijn er weer vele wegen die naar Rome leiden, maar gelukkig is er zeer kundig advies en wordt er veel aandacht aan de klant besteed. Ik zou ze alleen wel aanraden eens een wat moderner computer systeem te nemen, waarop je snel kan uitrekenen hoeveel materiaal er werkelijk nodig is, dat was nu een beetje een rompslomp.

Het frame is sterk genoeg, je kan er aan hangen.

Derde en laatste dak-klusweekend

Gisterenavond met een strak heldere hemel alleen aangekomen in een donker en stil Stünzel huis.
Nog even bijgekomen en gaan slapen. Wakker om 07:00 van de regen en wind, dat was niet de bedoeling, ben hier om het schoorsteenproject af te ronden. En maar goed dat ik hier ben want het zeil is los geraakt en de hele zolder is drijf nat.

Goed, zeil weer professorisch vast gemaakt, en nu maar hopen dat het droog wordt. Dat wordt het dus geheel niet, het wordt alleen maar erger. Om 8:30 staat de (75 jarige) metselaar alweer voor de deur. Deze onvermoeibare en ook iet wat vergeetachtige man wil gelijk aan de slag. Wat nu ? Dak is geen optie, maar gelukkig hebben we nog enkele vierkante meter open liggende muren. Aan de slag dus. Cement, alhier "Speize" genoemd is al rap op en ik haast me naar de Rompel bouwmarkt. 

Rompel bouwmarkt is een fenomeen op zich. Men komt binnen per auto door een automatisch openende slagboom. Dan rij je over het terrein naar een parkeerplaats. Dan wacht je op  een heftruck, en geef je je bestelling mondeling door aan de heftruck chauffeur, in ons geval 70 "zwemsteine" en 2 zak 620 Cement. De heftruckchauffeur haalt je spullen en dumpt ze naast of in je auto. Vervolgens naar het kantoor om het op je rekening te laten zetten, alles op basis van goed vertrouwen, er wordt niet eens gechecked wat er in de auto zit en ook de heftrucker brengt geen bon. Zou in NL toch echt niet kunnen.

De metselaar kan gelukkig weer verder en in twee dagen lukt het om alle zuidmuren zo goed als dicht te krijgen. Ik help de man zo veel mogelijk met het aanslepen van cement en stenen, de hele dag vier trappen op met loodzware materialen, ik ben gesloopt, maar de metselaar heeft geen problemen met dit zware werk. Geen wonder dat deze 75 jarige krasse knar nog gewoon de marathon loopt, zelf met twee titanium knieën, twee jaar geleden nog 2e geworden in San Diego bij de marathon voor senioren, petje af!

's Avonds komt vriend Paul uit NL met een auto vol gereedschap om een weekendje te helpen. Het regent nog steeds en er zit nog steeds een gat in het dak bij de schoorsteen, maar nu Paul er is zie ik het weer een stuk positiever in dat we het allemaal af gaan krijgen dit weekend. Nog ff aanzitten en dan slapen, om 08:00 gaat de metselaar weer langskomen.

Bij het ochtendgloren zie ik zon en het is droog! Snel een hulpsteiger gemaakt bij de schoorsteen zodat de metselaar gelijk aan de gang kan. Dit gaat allemaal goed en om 13:00 is het metselwerk af, pffff. Nu het dak nog dicht en prompt begint het te regenen en hoe.

Ondertussen zijn Paul en de buurman bezig de missende daklijsten aan te brengen, de finishing touch, ziet er gelijk allemaal af uit. Paul had de regen blijkbaar voorzien en een regenpak in NL aangeschaft, hij gaat gewoon stug door, tot het moment dat het zelfs in een regenpak te erg wordt om op een steiger te staan. Pauze dus, met Kuchen van Backer Klinkert die hier vrijdags altijd aan de deur komt. Aan het eind van de middag klaart het weer wat op, dat wil zeggen het regent minder hard. We besluiten het schoorsteen gat dicht te gaan maken met een zeil over ons heen.  Dit is pas irritant werken met een klapperend zeil om je oren, maar ja je moet toch wat.

Het schoorsteen-werk-gat-in-het-dak dichtmaken is een hele puzzel. Het moet zo gebeuren dat je zo lang mogelijk op de hulpsteiger kan staan. Maar je moet er ook rekening mee houden dat de steiger zelf door het zelfde gat dat je aan het dichtmaken bent ook weer naar binnen moet. En dan moet je ook nog zelf naar binnen op het allerlaatst. We beginnen bovenaan op de nok en werken dan tegen de richting van de klok. Al met al een hele tijdrovende operatie en onderhand wordt het ook al donker, op het laatst werken we met zaklantaarns en bouwspots. We zijn moe, dingen gaan mis en we zitten er door heen, wie gaat er nu ook zoiets doen in het weekend. Om 20:30 is het dak dan eindelijk dicht en zijn we kapot en gesloopt en bekaf. Snel douchen en pizza in Bad Berleburg eten.

De volgende dag blijkt dat klussen in het donker toch niet zo verstandig is, het dak zit niet goed dicht en kan alsnog gaan lekken. We besluiten het nogmaals dunnetjes over te doen in het licht, en nu wel goed. Gelukkig lukt dit en krijgen we de boel dicht.

 

De rest van de zondag besteden we aan het opruimen en wat laatste dingetjes aan het dak, hier en daar wat verf en wat flexen van kilgootpannen. Die liggen nu wat strakker voor als ik bij de overburen sta. Verder heeft Paul nog het door Bert gerestaureerde raam afdak teruggeplaatst, ziet er gelijk weer goed uit.

Drie lange weekenden werk, maar het is gelukt om het dak dicht te krijgen, en daar ben ik heel blij mee. Het slaapt een stuk lekkerder als je weet dat het huis nu kan opdrogen en het rotproces is gestopt. Met dank aan alle vrienden, familie en dorpsgenoten.  Check ook even het album met dak foto's.

Moe maar terugkijkend op een succesvol weekend rijden we  naar huis. Nog even goedkoop tanken in Kreuztal en de daarbij behorende witte Magnum en dan gassen naar huis via de Duitse Autobahn.