Eerste twee kamers van verwarmingsbuizen voorzien

Afgelopen week wezen klussen met Bert en weer een kleine mijlpaal bereikt: kamer 7 en 8 op de tweede verdieping zijn van temperierungs verwarmingsbuizen voorzien. We hebben nu een goed inzicht hoe de verschillende situaties op te lossen en kunnen nu goed bepalen hoeveel werk het nu eigenlijk is. Het was slecht acht graden buiten en binnen ook nog maar veertien, dus hoog tijd dat weer wat voortgang boeken op dit gebied.

De schuine wanden zijn inmiddels dicht en de  sleuven waren al eerder gemaakt, dus konden we ons deze keer volledig bezig houden met het plaatsen van de buizen. Ieder ruimte krijgt drie circuits A, B en C. A ligt op de hoogte van de vloer en zit net onder de plint, B op 18cm en C op 135cm.  A is een ringleiding die de kamer rond gaat, en dient ter drooglegging van de muur. De B en C leiding zitten alleen in de buiten muren, gaan heen en terug en bestaan dus uit twee buizen. De C leiding gaat om de ramen heen.

Kamer 7

Als eerste hebben we de C leidingen aangelegd, moeilijkste hier is dat de leiding goed strak tegen het hout van de raam kozijnen moet zitten. Dit valt niet altijd mee, want op de hoeken komen knietjes en dan krijg je afwijkingen. Verder kan het probleem zijn om de buis in de sleuf te krijgen, want die moet links en rechts strak vast tegen het kozijn zitten, en dan heb je soms geen ruimte meer om de buis er in te duwen. Op twee plekken hebben we dan ook de raamlijsten voorzichtig moeten verwijderen. Voor de rest is het recht toe recht aan werk, en dank zij het gebruik van perskoppelingen behoorlijk snel te doen.

De B-leiding is nog simpeler dan C want hier geen ramen die in de weg zitten. Geen keerpunt in de muur, en op de makkelijke hoogte van 18cm. Deze leiding zat er dan ook zo in.

Kamer 8

De A-leiding heeft me vooraf heel wat kopzorgen gegeven, want deze moet onder deuren door, en je wilt geen leiding in het zicht. Verder moet de A leiding aan beide kanten van de muur zitten maar hoe leg je dat dan aan zonder de halve muur te slopen? Onder iedere muur, op iedere verdieping in dit vakwerk huis zit een 14cm dikke balk, en die kan niet weg. Verder ligt de leiding op vloer hoogte en dus moet er een sleuf met de hand gehakt worden, want daar komt geen enkele machine bij. Gelukkig is het stucwerk zacht en moet de buis een beetje half onder de plint half in de muur zitten, dus valt dit klusje nog net te doen met een handbeitel.

Onder deur door

Het deur-probleem lossen we op door een sleuf te zagen in de vloerplanken. Later zal er dan wel een drempel op moeten om het weg te werken, drempels zitten  nu nog nergens namelijk. Is niet zo'n probleem want dat helpt dan weer tegen tocht onder de deuren door. Andere complicatie, de A-leiding loopt op vloer hoogte en moet dan twee centimeter zakken in een gleuf onder de deur. Dan zit er ook nog een deurlijst in de weg, en het zou leuk zijn als de deur ook nog dicht kan. De buis  moet ook nog in de gleuf gedrukt kunnen worden tijdens de aanleg. Dit kan alleen worden opgelost door een stukje van de deur lijst te halen en de buis met een buigijzer precies op maat te maken.

Nu heb ik een buigijzer, maar waar is die gebleven? Na het hele huis drie keer doorzocht te hebben, denk ik toch in NL. Heinz de buurman die alles in drievoud heeft, heeft er helaas ook geen om te lenen en de plaatselijke loodgieter neemt de telefoon niet op. Ik besluit dan maar naar zijn huis te rijden.  Onderweg zie ik zijn auto staan bij een klant, en ik loop daar binnen om te vragen of ik zijn buigijzer kan lenen. Die dingen worden volgens hem niet meer gebruikt, alles met flexi buis tegenwoordig, dus geen enkel probleem, ik krijg er zo een mee.

Deur probleem opgelost, nu nog het wand probleem, hoe leggen we een keer punt buis  in U-vorm in een bestaande muur? Buis ligt op de vloer in ene kamer en moet dan door de muur, en in de andere kamer weer terug op de vloer uitkomen. Dit lossen we, na veel discussie, op door de buis bij de doorgang omhoog te halen, dan aan de ene kant een knietje er op persen, en dan de buis door de muur drukken. Vervolgens genoeg stukwerk weghakken zodat je met een knelkoppeling er net bij kan, met perstang lukt dat niet namelijk.

A-leiding door muur in  kamer 7

A-leiding aan de andere in kamer 8 met knelkoppeling

Nu weten we dus dat we in de praktijk voor twee kamers 27 buizen van 5 meter nodig hebben, daar bij komen dan nog zo'n 60 koppelingen bij. Dankzij het gebruik van perskoppelingen konden we dit in anderhalve dag aanleggen. Nu we weten hoe het werkt, denk ik wel dat het ook wel in een dag zou kunnen, dus twee kamers per dag exclusief het hakken van sleuven dan. Nog 15 kamers te gaan en een trappenhuis...... wij zijn lekker bezig!

Veel gestelde vragen:

• Waarom koperbuis en waarom niet de veel goedkopere vloerverwarmingsbuis ? 
• systeem werkt met hoge temperaturen 70C, ipv. 30-35C, bij hoge temperaturen zijn de geleidingseigenschappen van kunststoffen vloerverwarmings buizen niet optimaal en dat wil je niet.
• Waarom geen rolkoper gebruikt ?
• zou ook kunnen, maar dit is zachter en wat lastiger te bewerken dan buizen. Verder heb ik hele lange rechte lengtes en dan is een enkele rechte buis wel zo handig.
• Is koper niet erg duur?
• Ja, maar koper in Duitsland is veel goedkoper dan in  NL, en verder wordt het gratis bezorgd. Prijzen wisselen overigens per dag, momenteel is de prijs alweer 2 euro per buis lager dan in maart. En  bij grote aantallen zijn interessante kortingen te bedingen.
• Vergeet niet dat radiatoren ook geld kosten, in  het zicht hangen en meer stookkosten meebrengen. Wandverwarmings buizen zijn dan wel veel goedkoper, maar dat vereist dat alle muren volledig worden gestript en opnieuw moeten worden gestuced, ook niet goedkoop.Nu behoeven alleen de gleuven dicht te worden gestuced, dat is aanmerkelijk minder werk.
•  Gaan perskoppelingen lang genoeg mee?
•  Heb nog nergens een onafhankelijk onderzoek hierover gevonden
• Volgens de fabrikant wel zeker 40 jaar, zolang bestaan die dingen al. Maar de tijd zal het leren, niets is voor eeuwig. 
• Waar kan ik meer lezen over temperierung?
• WANDTEMPERIEREN STATT HEIZEN
• Ecologie Forum
• Fachwerk.de

Ook nog leuk, rijdt er een politie wagen achter ons met de licht signalen: "Halt Polizei" en blauwe zwaailichten, midden in Bad Berleburg. Schrik me naar en geen idee wat ik gedaan heb, dus toch maar even stoppen. Komt de agent er aan, met de mededeling: Ja eh sorry, verkeerde knop ingedrukt, u mag weer verder rijden.