Zit je nog op schema ?

Regelmatig wordt ons gevraagd of we nog op schema zitten, wanneer het klaar is en wanneer we gaan vertrekken. Nu hebben wij niet echt een schema op papier en ook geen  harde tijdsplanning. Het huis is na enige provisorische aanpassingen inmiddels gewoon bruikbaar, er is water, er is een toilet, je kan douchen, het is warm in de kamer en keuken, er is stroom, je kan koken en er zijn slaapkamers met bedden. Eigenlijk is het al luxer dan de meeste campings, daar heb je tenslotte ook geen stromend water bij je tent, noch een eigen douche en WC, ons hoor je niet klagen dus.

Ons schema voor 2012 was ongeveer zo:

• Bewoonbaar maken: water, douche, wc, primitieve keuken en een woonkamer waar niet wordt geklust. Deze stap was snel genomen, ongeveer in een maand tijd. Daar bovenop komt dat we nu ook twee houtkachels hebben en het nu ook in de winter/herfst bewoonbaar is. Verder zijn de deuren ontklemt en heeft de tuin een terras en is er zelfs een werkende wasmachine, dit is dus eigenlijk allemaal extra bonus.
• Dak lekkages oplossen, is inmiddels ook gelukt, het dak is dicht het lekt niet meer in huis en alles begint op te drogen.
• Buitenom verven, is ook gelukt en moest ook wel omdat we de aanwezige steiger natuurlijk ten volle willen benutten. 
• Leien renoveren zuidzijde, deze klus is nog in gang maar gaat ook afkomen voor de winter echt invalt. Update, is inmiddels klaar.
• Stutten schuur, ook dit is gedaan, de zwakste balken zijn gestut met bijna 6m lange boomstammen. Verder verval is hiermee voorkomen.

Ook qua financiën zijn er geen problemen, sommige dingen zijn goedkoper andere duurder, maar in totaal nog steeds binnen budget. Verder krijgen we nog wat subsidies voor de dak werkzaamheden, en een paar honderd euro van de bank.  De bank was zo blij dat wij de uitstaande schulden aflossen, dat we geld terug krijgen nu.

Aktueller Wetterbericht:Es hat etwas geschneit

Al met al is het allemaal heel goed verlopen dit jaar en zijn er geen drama's en grote tegenvallers geweest.  Een klusproject als dit hoeft dus blijkbaar niet uit  te lopen op een nachtmerrie, in tegenstelling tot wat je op TV ziet. Dergelijke programma's worden ook altijd zo gemaakt dat er altijd iemand gaat janken en er van alles mis gaat,  dit komt uitsluitend door manipulatie tot stand denk ik. Jammer voor de TV makers, maar alles gaat goed en we zijn nog steeds getrouwd en er heeft niemand staan janken. Wij kunnen er onderhand wel een feel-good-movie van gaan maken, zo soepel loopt alles, en alleen maar blijde mensen.  Joah joah, das ist das Stünzel gefühl!

Voor 2013 is het schema ongeveer als dit:

• Nieuw verwarmingssyteem 
• Elektriciteit vernieuwen
• Leien noordzijde vernieuwen
• Schuur lekvrij maken
• Schuur vakwerk en uitbouw terugbrengen, dus die lelijke stenen weg en mooi vakwerk er voor in de plaats

Dus op de vraag "wanneer is het nu klaar?" is het antwoord simpel: nog lang niet! En daar kunnen wij prima mee leven. De weg er heen is soms mooier dan de uiteindelijke bestemming. Je moet gewoon van het moment genieten, er gebeurt zo veel moois telkens weer.

En vertrekken.... voorlopig nog niet, maar het zou zo maar kunnen gebeuren over een paar jaar. De foto's kwamen juist binnen per e-mail van de buren aldaar. Een plaatje, jammer dat we er nu niet zijn.

Hout zagen, hakken en opruimen

Als ik thuis kom uit Stünzel, heb ik altijd het gevoel twee weken weg te zijn geweest. Er gebeurd zoveel, en je bent er helemaal uit, midden in de natuur en ver van alle hectiek. Soms denk ik op zondag wel eens, volgend weekend maar eens een weekend overslaan en uitrusten. Maar op woensdag heb ik alweer zin om heen te gaan en er zijn altijd mensen die gezellig mee gaan. Hoe meer zielen hoe meer vreugd, en plek zat.

Vorig weekend waren mijn zus en man vrijdagmiddag al gekomen en hadden heerlijk de kachel al opgestookt, ze vonden 4 graden binnen wat koud om in te zitten. Later kwam ik met Stefan en Christa en konden we gelijk aanschuiven bij de kachel met thee en Kuchen (we doen niks meer zonder Kuchen).

Er is altijd wat te doen in Stünzel. De bulten puin rondom de schuur zijn opgeruimd, zodat de metselaar er bij kon voor het voegwerk. Het ziet er gelijk beter uit nu al het puin weg is. Stefan heeft direct de vrij gekomen ruimte benut door een stuk van de verzakte muur van de uit 1764 stammende schuur weer te restaureren. Hij kent deze 'metselen zonder cement' bouwstijl nog uit Bulgarije en weet precies hoe je dat moet.

In het huis is er hout gesprokkeld in het voormalige duivenhok, opgeruimd en ook hebben we alle vuilcontainers gevuld en bij de weg gezet. Verder een relaxed weekend met schitterend weer gehad, lekkere Kuchen, lekker gegeten en gezellig gekletst bij de kachel. Wat wil een mens nog meer, het leven is mooi!

Herbert de 'Maurer' heeft aan de zuidkant nu alle voegen dicht, dat ziet er weer strak uit. Helaas geen foto genomen, de batterij was natuurlijk weer eens op, een van de zegeningen van de elektronische camera.

Dit weekend stond vooral in het teken van hout zagen. De stapel bomen uit het bos moesten verzaagd worden tot o.a. 14x14cm en 14x18cm balken. Dit hout gaat een half jaar drogen en zal daarna verwerkt worden tot nieuw vakwerk in de hooischuur. Het is dus de bedoeling dat de lelijke stenen in de schuurmuur er uit gaan, en de muur weer in de oorspronkelijke staat wordt teruggebracht.

Om 07:45 kwam het mobiele zaagwerk aan, het vroor twee graden en de wereld was prachtig wit van de rijp. Dit bleef ook de hele dag omdat het mistig was en de zon er niet doorheen kwam. Het was dus gewoon stervenskoud de hele dag, gelukkig hield mijn zoon de kachels de hele dag aan, zodat we af en toe even lekker konden opwarmen.  Zo'n pauze moet je wel forceren, want de Duitsers stoppen niet met werken voor het klaar is.

De zaagman kon maar net de bocht krijgen met zijn nogal lange zaagmachine-aanhanger achter de trekker. Eigenlijk was hij bio-boer van beroep maar had via Poolse kennissen deze geweldige machine geïmporteerd en door alle Duitse keuringen gekregen. De machine loopt op krachtstroom, afgezekerd op 3x22 Ampère, en daarom moest er een snoer naar de buurman omdat ik slecht 3x16 Ampère kan leveren.

De stapel hout in wording

De mobiele zaagmachine

De overbuurman heeft de hele dag met zijn trekker de forse stammen van de stapel op de zaagmachine gelegd. Samen met mijn zoon en andere buren zijn we toen tot 18:00, dus zo'n tien uur bezig geweest om al dat hout te zagen. Dat houd dus in: stammen keren, resthout afvoeren naar brandhout stapel buiten, nog te gebruiken hout naar de schuur of naar de balken stapel.

Al met al hebben de bomen van de graaf meer bruikbaar hout opgeleverd dan verwacht, en ook qua brandhout zitten we tot 2015 goed nu. Voor de sint vraag ik nu maar een kettingzaag. De lunch werd verzorgd door twee buurvrouwen, heerlijke selderie en Kartoffelnsalat met Wurst, Brötchen uni Wafeln. Echt bijzonder lekker en voedzaam, had 's avonds nog steeds geen honger. Geweldig hoe iedereen mee helpt!

Filmpje:

Verwarmingsplan

Voorbode van kou in de winkels

Het is herfst en het wordt weer koud, kortom we hebben een verwarmingsplan nodig. Hoe verwarm je nu een dergelijk groot huis (1250m³)? Wat zijn de mogelijkheden ? Wat zijn onze eisen ? Wat mag het kosten ? Wat wil je nu ? Wat op lange termijn ? Vele vragen en vele mogelijke antwoorden, om daaruit te komen is kennis nodig en overzicht.  In dat soort gevallen ga ik altijd lijstjes maken, een lijst met eisen, lijstje mogelijkheden, lijsten voordelen, nadelen, enzovoort.

Wat willen we?

• Behaaglijk warm in de woon-, eetkamer en keuken. 
• Slaap- en werkkamers moeten eigen temperatuur kunnen instellen.
• Huis vorstvrij houden als we er niet zijn
• Voorkomen bevriezing van waterleidingen, afvoeren, sifons
• Houthakken is leuk, maar niet elke dag, daarom moet er een bijverwarming zijn die automatisch gaat, ook als je er niet bent. 
• Idealiter wil je ook niet steeds nieuwe brandstof te hoeven aanslepen (gasflessen, hout, olie)
• Milieu vriendelijk, schoon, niet verspillend, efficiënt, duurzaam, ecologisch
• Makkelijk de temperatuur te kunnen inregelen
• Onafhankelijk van energieleveranciers zijn, het systeem moet zo worden opgezet dat de er meerdere energiebronnen tegelijk kunnen zijn, en dat we energiebronnen kunnen toevoegen en afsluiten als we dat willen. Normaal in NL heb je een aardgassysteem met een ketel, wil je bijvoorbeeld een deel op hout gaan doen dan gaat dat niet zonder de installatie aan te passen. We willen dus nu een basis installatie waarin dat wel kan. 
• Goedkoop in dagelijks energiegebruik
• Installatiekosten moeten kunnen worden terugverdiend binnen 15-20 jaar.
• Warm water in keuken, doucheruimte, badkamer en een misschien op een aantal slaapkamers
• Via Internet de temperatuur  kunnen verhogen als we er aankomen of als er vorst aankomt.

Wat hebben we ?

• Vrijstaand pand, gelegen tussen de bossen
• Twee schoorstenen vanaf de kelder tot het dak
• Geheel droge kelder met constante temperatuur onder heel het huis
• Sieg Herd kook/bakoven op hout in de keuken
• Allesbrander in de woonkamer
• Inpandig (nagenoeg) leeg olievat van 10.000 liter
• 3.000 m2 grond
• Schuin dak op het zuiden, maar wel bijna altijd in de schaduw door bomen en oude kastanje die niet weg mag. 
• Ongeveer 1500 zon uren per jaar, zie: http://www.zonuren.nl/europa-(centr).html 
• Ongeïsoleerde wanden en daken en enkel glas
• Oude CV platen in alle kamers, aangesloten op niet meer werkende olie ketel
• 8 meter diepe waterput met altijd water van 6 graden Celsius

  

Antieke olie CV-ketel

Olie vat

Wat kan er ?

Op het gebied van de verwarming zijn er heel veel mogelijkheden, grofweg vallen ze als volgt in te delen:

• Warmte maken op het moment dat het nodig is, denk aan een CV ketel die aan gaat indien het te koud wordt.  Of een houtkachel waar je hout in gooit als het te koud wordt. Deze systemen worden bestuurd door de toevoer van energie, meer energie toevoeren, is direct meer warmteopbrengst.
• Warmte opslaan en gebruiken indien nodig.  Bij dit systeem ga je 24/7 warmte opwekken en  deze warmte opslaan in een buffer en dan natuurlijk deze warmte  behouden. Als je warmte nodig hebt dan haal je het op dat moment uit de buffer.  De vraag is waar sla je al de warmte op en hoeveel warmte sla je op?

Om  al die benodigde warmte op te wekken zijn er de volgende mogelijkheden:

• Hout (allesbrander) 
• Houtsnipperinstallaties
• Pellets 
• Olie
• Gas (propaan) er is geen aardgas in Stünzel
• Zonne-warmte-collectors
• Electrisch 
• Warmtepomp die warmte onttrekt aan:
• Aardwarmte
• Lucht
• Grondwater

Daarnaast zul je ook keuzes moeten maken hoe van deze opgewekte warmte te kunnen genieten. Er zijn verschillende soorten warmte: straling en stroming. Stralingswarmte is de warmte de we kennen van de zon, vloer/wandverwarming en stenen houtkachels. Stromingswarmte kennen we vooral van CV-radiatoren, gaskachels en metalen houtkachels.  Of je stroming of straling of een combinatie kiest hangt ook samen met hoe je de warmte opwekt.  

Gezien het feit dat je overal in huis warmte wilt, zul je ook moeten bedenken hoe je de warmte van de bron naar de kamers brengt. Gebruiken we nog de oude CV installatie buizen, iets nieuws, iets anders ?

Capaciteit

Hoeveel warmte in Joules heeft men nodig ? Dat zal natuurlijk sterk afhangen van de hoeveelheid warmte die uit het pand lekt. Isolatie is heel belangrijk in dezen, hoe beter geïsoleerd hoe minder warmte er gegenereerd moet worden.

Wat gaan we doen ?

Als eerste gaan we natuurlijk de boel isoleren, het is een groot huis en dat schept extra mogelijkheden. Wat we zeker gaan doen zijn voorzetwanden en dubbele ramen, de voordeur krijgt een warmte sluis, en het dak wordt geïsoleerd.  We kunnen dubbele lagen steenwol (of beter) doen en op zolder zelfs wel drie lagen.

Als je voorzetwanden gaat plaatsen kun je serieus gaan nadenken over wandverwarming, dat gezien wordt als een (beter) alternatief voor vloerverwarming.  Maar niet alle wanden in huis zijn daar geschikt voor, dus aan een aantal conventionele radiators ontkom je wellicht niet.

Omdat we een al een vat van 10.000 liter hebben zou ik wel eens willen weten of het mogelijk is dit vat als buffervat te gebruiken om warmte in op te slaan.  Het vat kan gemakkelijk worden geïsoleerd, maar de vraag is kan het ook schoon van olie gemaakt kan worden? Is het vat niet te groot en hoe plaatst je er warmtewisselaars in.  Of kun je beter een ander vat installeren ?

Als primaire warmtebron voor verwarming denk ik toch aan aardwarmte met een warmtepomp, als bijverwarming kan er dan nog de houtkachel worden gebruikt. Aardwarmte kan dan in het vat worden opgeslagen en worden bijverwarmd met hout. Misschien is de aardwarmte opbrengst ook wel genoeg en is bijverwarmen helemaal niet nodig. We zijn dus druk op zoek naar een adviseur die kan helpen een goed plan te maken, en die kan helpen met de capaciteit berekeningen. (Wie wil ?)

Aardwarmte is met het oog op de lange termijn de beste variant, omdat deze energie er altijd is en niet ingekocht en aangevoerd moet worden en dus ook niet betaald hoeft te worden. Dit geeft een grote mate van vrijheid, zeker op de lange termijn waarin we zoveel mogelijk onafhankelijk willen worden van instituten zoals energiebedrijven.

Wat ik echter  nog niet zo zie is hoe je de warmwatervoorziening kan gaan regelen? Aardwarmte is niet warm genoeg daarvoor, en een vat op 62 graden brengen is wellicht niet een goed idee met het oog op legionella. Misschien nog een ander vat gebruiken als warmwater boiler? Ik ben hier nog niet uit, tips welkom.

Zomer Herfst Winter

Wat men al niet kan doen in een week!

Afgelopen herfstvakantie kwamen er iedere dag meer mensen op bezoek totdat we uiteindelijk met zijn veertienen waren. En zoals het spreekwoord al zegt, vele handen maken licht werk. Er is werkelijk een enorme bult werk verricht, en het was ook nog eens bere gezellig. Het weer zat mee en was prachtig zomers (23 graden) en sloeg later om in droge sneeuw (-8) prachtig! Schitterend weer om de mooie herfstkleuren te bewonderen en lekker te wandelen door het bos in de sneeuw. En alsof dat nog niet genoeg besloot een groep van 300 doortrekkende kraanvogels in het weiland waar wij op uitkijken te gaan overnachten, een indrukwekkend schouwspel van zowel de landing als het vertrek de volgende ochtend zo voor onze neus.

Bomen en stutten

Donderdags gingen we met Heinz bomen zagen in het bos. Van een aantal bomen zagen we binnenkort balken voor nieuw vakwerk in de schuur. Erg leuk om uiteindelijk een zelf gezaagde boom tot hout verwerkt in je huis te hebben. Een paar andere bomen uit het bos zijn bedoeld als 5,5 meter lange stutten in schuur. Als zo'n boom eenmaal gaat dan ligt hij ook zo op de grond. Heinz gaat een trekker regelen die de vier 23 meter lange bomen naar ons huis zal slepen, alwaar een mobiel zaagwerk ze in balken zal gaan zagen.

Mijn zwagers kennen geen angst! Was ik eerst nogal huiverig om de stutten te plaatsen in de schuur,  omdat je daarvoor op de instabiele hooizolder moet klimmen, zij draaien er hun hand niet voor om. Terwijl ik even weg was om leien te halen, hebben zij het instabiele plafond verwijderd en de stut gelijk op de stabiele ondergrond gezet. Je kijkt nu zo in de koestal tot aan het 12 meter hoge dak. De schuur staat nu wel stabiel en het verzakken van het dak is gestopt. Ben echt blij dat ze zoveel moed hadden om  dit te doen. In feite liggen we nu voor op schema en kunnen we met een gerust hart de winter in, want misschien wel twee meter sneeuw (niet ongebruikelijk hier)  op dak is wel een enorm gewicht, en ik weet niet of dat nog een winter goed gegaan zou zijn.

Verder zijn alle buitenverfklussen afgerond en ziet de gevel en voordeur er nu prachtig uit, kan niet wachten tot dat de steiger weg gaat. Ook zeer blij met het opnieuw geverfde "Gasthaus" boven de deur, dat heeft Jip perfect gedaan ;) De laatste grote open gaten in muren en ramen zijn winterdicht gemaakt, leidingen geisoleerd en we hebben iets van 100 leien geplaatst, nog 200 te gaan dan is de zuidzijde klaar.

Omdat het al een lange tijd droog was hebben we met lange stokken met daaraan een plamuurmes bevestigd het mos van het dak geschraapt. Dit is behoorlijk zwaar werk, en leverde een gigantische bult troep op. Cor en Rixt hielpen fanatiek mee, in  mijn eentje had ik het denk ik nooit afgekregen. Ook al krijg je niet alles er af, het ziet er nu stukken beter uit.

De Stut!

Gasthaus!

Zonder koper, koker en stoker gaat het niet.

We hebben nu twee houtkachels die de grote woonkamer en de keuken heerlijk warm krijgen, ook als het vriest. In de kleine eetkamer hebben we een kachel op butagas, en in de badkamer een elektrisch kacheltje. De houtkachels moeten blijven branden, dus dat betekent dat er de hele dag hout gesprokkeld moet worden en tevens hakken in handzame stukken. Gelukkig hebben we drie jonge jongens mee die goed hout kunnen sprokkelen en de kachels bijvullen. Verder ligt de zolder, de schuur en diverse kamers nog vol met hout resten, van de dak-dicht-operatie, die het prima doen in de kachel. De jongens hadden een hele kluif aan het slopen van het oude duivenhok op zolder, maar dat levert wel een hoop droog stookhout op.

Als je gaat koken op oude Holzofen heb je een stoker nodig, die de hele tijd zorgt dat het vuur goed op temperatuur blijft. Koken op de oude Sieg Herd gaat prima, zolang je maar hout blijft laden dus. De oven zelf hebben we nog niet geprobeerd maar de temparatuur lijkt iets van 300 graden te zijn, misschien zelfs iets te warm voor een taart.

Met zoveel mensen gaat alles heel snel, en het is fijn dat de verbouwploeg wordt ondersteund door mensen die boodschappen doen, materialen halen, koken en de kachel stoken: zonder koper, koker en stoker gaat het niet.

Kraanvogels om 08:00
vlak voor ze definitief vertrekken.